1- روشن شدن چراغ چک و بررسی
وقتی سنسور اکسیژن خراب باشد یا نارسایی در آن وجود داشته باشد، چراغ چک روشن می شود. بلافاصله بعد از روشن شدن این چراغ، ماشین تان را نزد مکانیک ماهر ببرید. این چراغ میتواند دلایل گوناگونی روشن شود، بر همین اساس ضروری و مهم است که به واسطه یک متخصص که میتواند دلیل و علت آن را به درستی تشخیص دهد، بررسی شود. اگر وسیله نقلیه ای دارید که مسافت طولانی را طی کرده است، سنسور اکسیژن خراب آن، باید عوض شود.
2- مسافت طی شده گاز معیوب و بوی تخم مرغ فاسد!
هنگامی که سنسور اکسیژن معیوب می شود، سیستمهای انتقال سوخت و احتراق سوخت خاموش میشوند.
این سوخت اضافی در موتور، میتواند بویی نظیر تخم مرغ فاسد شده و گوگرد ایجاد کند و حتی ممکن است دود سیاهی را از اگزوز خارج کند.
اگر بیشتر اوقات مخزن گاز را پُر میکنید، نکات را یادداشت کنید که برای مثال چند گالن استفاده کردید و چند مرتبه آن را پُر کردید. اگر بیش از حد طبیعی باشد، باید یک مکانیک حرفهای پیدا کنید تا سنسور اکسیژن را بررسی کند.
3- عملکرد نادرست موتور
هنگامی که سنسور اکسیژن ماشین در حال خراب شدن است، ممکن است متوجه شده باشید که وسیله نقلیه به شکلی ناهنجار، ناامیدکننده یا بهطور نامنظم کار میکند. هم چنین ممکن است سایر مشکلات عملکرد موتور مانند کمشدن قدرت و توقف را نیز مشاهده کنید.
از آنجایی که خروجی سنسور اکسیژن به کنترل زمان موتور، فواصل احتراق و نسبت میزان هوا به سوخت کمک میکند، یک سنسور معیوب، میتواند این کارکرد های صحیح را مختل کند و باعث عملکرد نادرست موتور یا متوقف کردن آن و سایر موارد مرتبط با آن شود.
4- رَد شدن در تست آلایندگی
اگر در شرایطی زندگی میکنید که بهطور منظم خودروی خود را تحت تستهای آلایندگی قرار میدهید، پس اگر سنسور اکسیژن خراب باشد ممکن است در آزمایش شکست بخورید! حسگر اکسیژن خراب، موجب انتشار مقادیر زیادی کربن میشود که نیمی از تستهای آلایندگی را رَد میکند؛ بنابراین درصورت عدم موفقیت در آزمایش، میتوان حدس زد که حسگر اکسیژن خراب شدهاست. این مورد لزوماً ممکن است با سنسور اکسیژن در ارتباط نباشد، اما به محض بررسی مشکل اصلی آشکار میشود.
5- مکث کردن موتور در هنگام شتاب
یک سنسور اکسیژن معیوب باعث میشود تا واحد کنترل الکترونیک (ECU)، به سختی میزان سوخت مورد نیاز در هنگام شتاب ناگهانی را تنظیم کند. این امر میتواند بهدلیل سنسور حسگر باشد که بهطور مداوم در حلقه باز (Open Loop) کار میکند و میزان اکسیژن دقیق را در هنگام شتاب فراهم نمیکند؛ همچنین میتواند منجر به شتاب پایین ماشین هنگام فشردن پدال گاز شود.
6- بالا بودن دور موتور در زمان توقف خودرو
نرخ عادی دور موتور RPM در زمانی که خودرو در سطح صاف (تراز) متوقف است، زیر 1000 است، اما اگر برای مثال دور موتور خودروی شما حداکثر تا 2000 یا 3000 بالا رود، با یک مشکل جدی مواجه هستید. این مورد میتواند نشانهای از مشکلات خودرو از جمله حسگر اکسیژن باشد.
از آنجا که خروجی سنسور اکسیژن به کنترل زمان موتور، فواصل احتراق و نسبت هوا به سوخت کمک میکند، یک سنسور خراب میتواند کارکردهای صحیح خودرو را مختل کرده و باعث نامنظم شدن ریتم موتور شود.
چگونه میتوان خرابی سنسور اکسیژن را تشخیص داد؟
اگر ابزار صحیحی برای تشخیص سنسور اکسیژن معیوب در اختیار دارید، میتوانید به تنهایی مشکل را تشخیص دهید. این دستگاهها شامل یک رابط و اسکنر OBD2 (دستگاه دیاگ) و یک ولتسنج دیجیتالی هستند و از یک پِراب اکسیژن در کنار ولتسنج استفاده میشود تا مستقیماً سنسور اکسیژن را آزمایش کند.
تمام کاری که باید انجام دهید این است که سیم هایی که سنسور را احاطه میکنند را بررسی کنید که آیا هنوز در شرایط خوبی قرار دارند یا خیر؟ پس از اتمام این مرحله باید موتور را روشن کنید و منتظر گرم شدن آن باشید. رانندگی با ماشین به مدت حدود بیست دقیقه به اندازه کافی موتور را گرم میکند. پس از گرم شدن کافی خودرو میتوانید آن را خاموش کنید تا تشخیص انجام شود.
هنگام اندازه گیری احتیاط کنید، چون منیفولد و لولههای خروجی داغ هستند و در نتیجه ممکن است دچار سوختگی شوید.
خرابی سنسور اکسیژن
کنتور مجهز به کاوشگر، قرمز و سیاه است. اگر سنسور دو یا سه سیم داشته باشد، باید کاوشگر قرمز را به سیم سیگنال وصل کنید و کاوشگر سیاه را به پایه مناسبی در موتور خود وصل کنید، اما اگر سنسور های اکسیژن دارای چهار سیم باشند، لازم است کاوشگر سیاه را به سیم پایه سنسور وصل کنید. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر در این فرآیند، حتماً دفترچه تعمیر خودرو خود را بههمراه داشته باشید.
پس از برقراری همه اتصالات، موتور را راهاندازی کرده و سیگنالهای ولتاژ را بر روی ولتسنج خود بررسی کنید. ولتاژ سنسور باید در محدوده 0.1 تا 0.9 ولت باشد. یک سنسور معیوب، یک سیگنال کاملاً متفاوت تولید میکند که یا خیلی بالا یا خیلی پایین است.
دو تست دیگر نیز وجود دارند که فرد را قادر میسازند که سنسورهای اکسیژن را چک کند. تست اول، پاسخ حسگر اکسیژن را به وضعیت سوخت بدون چربی بررسی میکند و آزمایش دوم به فرد این امکان را میدهد تا واکنش حسگر را در یک وضعیت سوخت قوی بررسی کند. اگر سنسور مورد نظر به هر دو تست بهطور صحیح پاسخ دهد، ممکن است یک مؤلفه دیگر برای افت راندمان سوخت وجود داشته باشد (مشکل دیگری وجود دارد).
چه موقع باید سنسور اکسیژن معیوب را تعویض کرد؟
سن اتومبیل نیز در طول عمر سنسور اکسیژن، از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال، خودروهایی که بین سالهای 1976 و اوایل دهه 1990 ساخته شدهاند، نیاز به تعویض سنسور در هر 50000 تا 80000 کیلومتر دارند. سنسورهای اکسیژن نسل اول که در اواسط دهه هشتاد تا میانه دهه نود بر روی خودروها تعبیه شدند، باید هر 100000 کیلومتر تعویض شوند. در خودروهای مدرن نیز، سنسور در هر 160000 کیلومتر تعویض میشود.
علائم گوناگون خرابی سنسور اکسیژن شامل موارد زیر هستند با ایمن یدک خودرو همراه باشید.
۱- روشن شدن چراغ چک
یکی از آسان ترین روشها برای آگاهی از خرابی سنسور اکسیژن، روشن شدن چراغ چک آن خواهد بود. اگر سنسور اکسیژن معیوب باشد یا نارسایی در آن وجود داشته باشد، چراغ چک موتور، روشن میشود. بهمحض روشن شدن این چراغ، خودروی خود را نزد مکانیک مجرب ببرید.
این چراغ میتواند بنابر دلایل مختلفی روشن شود، بنابراین مهم است که توسط یک متخصص که میتواند بهدرستی علت دقیق آن را تشخیص دهد، بررسی شود. اگر وسیله نقلیهای دارید که مسافت طولانی را پیموده است، احتمالاً سنسور اکسیژن معیوب آن، نیاز به تعویض دارد.
۲- بوی نامطبوع سوخت از اگزوز
علامت بعدی خرابی سنسور اکسیژن نیاز به دقت بالا و مشامی تیز دارد. هنگامی که بوی دود خارج شده را حس کردید از اگزوز متفاوت بوده و چیزی شبیه به سوختن بنزین خام از آن را حس کردید، باید به خرابی سنسور اکسیژن شک کنید.
۳- افزایش مصرف سوخت
زمانی که سنسور اکسیژن مشکلی رخ دهد، متوجه افزایش سوخت غیرمتعارف خواهید شد.
۴- بالا رفتن میزان آلایندگی
آلایندگیها نقش بسیار پر رنگی در آلودگی هوا دارند و میتوانند آسیب جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کنند. میزان آلایندگی خودرو یکی از نکاتی است که در معاینه فنی به آن توجه میشود. خراب بودن سنسور اکسیژن تولید آلایندهها را افزایش میدهد به همین دلیل بسیار مهم است که نقش آن جدی تلقی شود.
هر کدام از این علائم میتوانند باعث معیوب شدن سنسور اکسیژن باشند اما تکیه به آن کافی نیست. یکی از راههایی که میتوان از خرابی سنسور اکسیژن مطلع شد، توجه به سرویسهای دورهای خودرو است. سرویس خودرو در فواصل مشخص هم برای خودرو و هم برای محیط زیست بسیار مهم است و میتواند از هزینههای زیاد را متوقف کند.
۵- ریپ زدن خودرو در سربالاییها
به طور کلی خرابی سنسور اکسیژن موجب تنبل شدن و بیشتابی ماشین می شود اما هیچ یک از علائم بالا آن قدرها قابل اتکا نیستند که برای اطمینان از سلامت سنسور اکسیژن، تنها به آنها بسنده کنیم. به همین دلیل لازم است که حتما در سرویس های دورهای، این سنسور را چک کرده و در صورت مشاهده هر عیبی، آن را برطرف نموده یا سنسور را به طور کامل تعویض نمایید.
