سنسور اکسیژن

سنسور اکسیژن

سنسور اکسیژن ، خودروها سنسورهای مختلفی دارند و هر خودرو بنابر امکاناتش از تعدادی سنسور استفاده می کند. هر یک از این سنسورها وظایف مخصوصی داشته و پارامتر های مشخصی را اندازه گیری می کنند. وظیفه ی اصلی هر سنسور آگاه ساختن راننده از وضعیت بخش های مختلف خودرو است. در صنعت کنونی بر تعداد و تنوع سنسورها افزوده شده است و خودروسازان در تلاش هستند تا با بکارگیری سنسورهای جدید‌تر و نوآوری در این زمینه، امنیت، راحتی و امکانات محصولات خود را افزایش دهند. به طوری که امروزه تعدد سنسورها از مزایای اصلی خودروها محسوب می‌شود.

سنسور چیست؟

پیش از بررسی انواع سنسور، در ابتدا باید بدانیم سنسور چیست؟ سنسور (Sensor) یا حسگر به وسیله‌ای گفته می‌شود که نسبت به محرک‌های فیزیکی واکنش نشان می‌دهد. تغییرات محرک‌ها به عنوان ورودی توسط حسگر دریافت شده و در آن به سیگنال‌ های الکترونیکی تبدیل و به پردازش‌گر خودرو ارسال می‌شود. به این ترتیب سنسور را می‌توان وسیله اندازه‌ گیری متغیرهای فیزیکی یا شیمیایی نیز دانست. این اجزا در تمام خودروها اعم از کاربراتوری و انژکتوری استفاده می‌شوند. در خودروهای انژکتوری، وظیفه کامپیوتر مرکزی را ECU برعهده داشته و دریافت‌کننده سیگنال‌ سنسورها است. اما در خودروهای کاربراتوری دریافت‌ کننده ی سیگنال‌ها، شخص راننده است. گاهی نیز اطلاعات سنسور برای عملگرهای متصل به آن‌ها ارسال می‌شود، تا دستورات لازم اتخاذ شود.

کار سنسورهای خودرو چیست؟

سنسورها علاوه بر اطلاع رسانی به راننده، ممکن است مستقیما به بعضی از عملگرها متصل باشند و برای آن عملگر، دستور صادر کنند.

معرفی یکی از مهم ترین سنسورهای خودرو

سنسور اکسیژن

سنسور اکسیژن قطعه ای الکترونیکی است که در تمام خودروهای امروزی، با توجه به مدل و تکنولوژی آنها در یک یا چند بخش خودرو وجود دارد. قطعه ای بسیار مهم و کاربردی است که میزان اکسیژن موجود در سوخت یا گاز را اندازه‌گیری می‌کند و میزان اکسیژن سوخت نشده در فرایند احتراق مورتور را بررسی میکند. این حسگر درواقع یکی از اصلی ترین و مهم ترین قطعات الکتریکی یک اتومبیل می باشد. هدف از بکار بردن این قطعه در ماشین، بررسی میزان آلایندگی خودرو و کاهش آلودگی و در نتیجه داشتن هوای پاکیزه تر است.

نحوه کارکرد سنسور اکسیژن

حسگرهای اکسیژن گزارش‌های خود را به صورت سیگنال‌های قابل خوانش برای ECU ارسال کرده و در صورت وجود اکسیژن زیاد، ECU تنظیمات لازم را در سیستم سوخت‌رسانی با تغییر زمان پاشش انژکتورها، پیاده می‌کند. به این ترتیب که در صورت غلیظ بودن سوخت، زمان پاشش را کوتاه کرده و در صورت رقیق بودن آن این زمان را افزایش می‌دهد.

انواع سنسور اکسیژن و ساختار آن

سنسور اکسیژن با نام سنسور لامبدا نیز شناخته می‌شود. این قطعه تنها عضو کوچکی از سیستم فنی خودرو است که در سیستم اگزوز اتومبیل قرار دارد. در خودورهایی که دارای سیستم عیب یابی نسل ۲ یا OBD-II هستند، دو سنسور اکسیژن وجود دارد که یکی بعد و یکی قبل از کاتالیست قرار گرفته و راندمان موتور را همزمان مورد بررسی قرار می‌دهند.

ساختار حسگر اکسیژن ماشین بصورت کلی از یک بدنه سرامیکی (چینی) و یک سری از جنس پلاتینیوم ساخته شده است که توسط یک غلاف فلزی (دی اکسید زیر کونیم) محافظت می‌شود. همچنین، وجود یک المنت گرم شونده دمای سنسور را کنترل کرده و آن را تا ۳۰۰ الی ۸۰۰ درجه سانتی گراد می‌رساند. قسمت بیرونی حباب با یک لایه متخلخل از جنس پلاتین پوشش داده شده که دو نوار پلاتینی در آن وجود دارد. این نوار ها به عنوان الکترود و کنتاکت ها عمل می‌کنند.

در سنسور اکسیژن های قدیمی تر یک سوراخ کوچک بر روی پوسته ضخیم آن وجود داشت که محل جریان هوا بود اما در سنسور های جدید که از تکنولوژی بالاتری در ساخت آنها استفاده شده، این تنفس از میان کانکتور سیم ها انجام می‌شود، این فضای کوچک برای عایق بندی، محل مناسبی برای ورود هواست.

لازم به ذکر است که بخش خارجی سرامیکی پوشش داده شده سنسور در معرض اکسیژن موجود در بخش اولیه اگزوز خودرو استقرار یافته و بخش داخلی آن نیز به اکسیژن موجود در هوا مربوط است.

سنسورهای اکسیژن به طور کلی به دو دسته تقسیم بندی می شوند:

1. سنسور اکسیژن تک سیم که در خودروهای قدیمی به کار برده رفته و فاقد گرم کن است.

• سنسور اکسیژن با یک سوکت چهار سیم که دارای گرم‌کن است و دقت بالایی دارد. این نوع سنسور به دلیل دقت بالاتر در در خودرو‌های جدید استفاده می‌شود و دو نوع پایه کوتاه و پایه بلند دارد. نوع سوکت های بکار رفته در این دو نوع سنسور چهار سیم متفاوت می‌باشد.

جایگاه سنسور اکسیژن

همانطور که گفته شد، خودرو های امروزی دارای معمولا دارای دو حسگر اکسیژن هستند. این دو سنسور اصطلاحا سنسور بالا و پایین نامیده می‌شوند. تفاوت این دو سنسور در اندازه گیری نوع عناصر آنهاست. سنسور اکسیژن پایین به منظور اندازه گیری گاز های خروجی در بخش خروجی اگزوز نصب می‌شود. حسگر اکسیژن بالا نیز در بخش منیفولد خروجی هوا نصب شده اما در مواقعی هم این سنسور بر روی لوله های رابط و کاتالیست تعبیه می شود اما بصورت کلی محل قرار گیری سنسور اکسیژن در بخش های مختلف سیستم اگزوز ماشین متناسب با مدل خودروست.

نشانه های معیوب شدن سنسور اکسیژن

هر قطعه ای که خراب می شود، با توجه به نوع کارکرد، نشانه ها و آثاری از خود بر جای می گذارد. با توجه به این نشانه ها و بررسی دقیق آن ها می توان به عیب و ایراد قطعه پی برد و نسبت به اصلاح آن اقدام کرد.

در ادامه به بررسی آثار و نشانه های خرابی سنسور اکسیژن یا لامبدا می پردازیم:

1. روشن شدن چراغ چک خودرو

اولین و ساده ترین نشانه وجود ایراد در بخش های مختلف خودرو، روشن شدن چراغ چک خودرو می باشد. اگرچه روشن شدن این چراغ می تواند به ایراد در هر بخشی از خودرو مربوط باشد، بنابراین در اسرع وقت به تعمیرگاه مراجعه کنید.

• افزایش میزان مصرف سوخت

اگر مصرف سوخت خودروی شما به دلایل نامعلوم و غیر عادی افزایش یافته است، می تواند یکی از دلایل خرابی سنسور اکسیژن باشد. افزایش ناگهانی سوخت خودرو می تواند با موضوعات مختلفی در ارتباط باشد که یکی از آنها خرابی سنسور اکسیژن است. اگر حسگر اکسیژن درست کار نکند، باعث می شود مقدار بیشتری سوخت وارد موتور شود و باعث راندمان کلی خودرو گردد. همچنین خرابی این قطعه و درست کار نکردن آن باعث ارسال اشتباه اطلاعات به ECU شده و در نتیجه میتواند مصرف سوخت را تا بیش از دو برابر بیشتر کند. وجود سوخت اضافی در موتور باعث ایجاد بوی نامطبوع سولفور در خودرو می گردد.

• کاهش عملکرد موتور

ابتدایی ترین علامتی که نشان می­دهد مشکل از سنسور اکسیژن است، خرابی موتور، به ‌سختی حرکت‌ کردن یا بی­نظمی در طول درجا کار کردن ماشین است. همچنین به این علت که اکسیژن لازم و دقیق هنگام شتاب فراهم نمی­شود، ممکن است باعث مکث کردن خودرو در هنگام شتاب یا افت شتاب خودرو در هنگام فشردن پدال گاز شود.

• خاموش شدن موتور

اگر با مشلاتی مانند خاموش ‌شدن پی در پی موتور، مکث یا از دست دادن قدرت موتور مواجه شدید، می‌تواند نشان دهنده یکی دیگر از علائم خرابی حسگر اکسیژن باشد.

• افزایش آلایندگی اگزوز

وظیفه سنسور اکسیژن تعیین تناسب بهینه هوا نسبت به سوخت است. درصورت خرابی این سنسور، با دود سیاهی که از اگزوز خارج می­گردد مواجه می­شوید.

• بالا بودن دور موتور در زمان توقف خودرو

نرخ عادی دور موتور RPM در زمانی که خودرو در سطح صاف (تراز) متوقف است، زیر 1000 است، اما اگر برای مثال دور موتور خودروی شما حداکثر تا 2000 یا 3000 بالا ‌رود، با یک مشکل جدی مواجه هستید. این مورد می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات خودرو از جمله حسگر اکسیژن باشد. از آنجا که خروجی سنسور اکسیژن به کنترل زمان موتور، فواصل احتراق و نسبت هوا به سوخت کمک می‌کند، یک سنسور خراب می‌تواند کارکردهای صحیح خودرو را مختل کرده و باعث نامنظم شدن ریتم موتور شود.

دلایل معیوب شدن سنسور اکسیژن

1. کیفیت سوخت

این سنسور ارتباط مستقیمی با سوخت دارد، در نتیجه پایین بودن کیفیت سوخت مصرفی اثرات نامطلوبی بر این سنسور گذاشته و از عمر مفید آن می­کاهد.

• ضربه

این سنسور در برابر انواع ضربه مقاوم نیست، بنابراین در صورت بروز تصادف و ضربات شدید، آسیب های جدی به این قطعه وارد می­شود و باید تعویض گردد.

• شمع ها

خرابی شمع ‌های خودرو به سنسور اکسیژن آسیب می‌‌زند چرا که شمع ‌های معیوب موجب احتراق ناقص و تولید دود می‌شوند. این دود عملکرد حسگرهای اکسیژن را مختل می‌کند.

• ورود آلودگی

خرابی حسگر اکسیژن می‌تواند با ورود آلودگی‌های مختلف به اگزوز ایجاد شود. از جمله این موارد می‌توان به سیلیکات ناشی از نشت مایع خنک‌ کننده ی داخلی موتور و فسفر ناشی از مصرف بیش ‌از حد روغن اشاره کرد.

روش­های عیب یابی و آزمایش سنسور اکسیژن

برای آزمایش حسگر اکسیژن و اطمینان از سلامت آن می­توان به دو روش زیر اقدام کرد:

1. آزمایش سنسور اکسیژن بر روی خودرو

چنانچه سنسور اکسیژن بر روی خودرو نصب باشد می توان با استفاده از مولتی متر نسبت به آزمایش حسگر اکسیژن اقدام کرد.

الف: آزمایش گرمکن سنسور اکسیژن

در حالت خاموش بودن موتور میزان مقاومت گرمکن حسگر اکسیژن که متصل به سیم های سفید رنگ می باشد را باید با اهم متر اندازه گیری کرد که حدود ۷ اهم می باشد سپس با روشن کردن موتور و گرم شدن تدریجی سنسور اکسیژن، میزان این مقاومت باید افزایش یابد.

ب: آزمایش سلول سنسور اکسیژن

در این حالت مولتی متر را بر روی حالت اندازه گیری ولتاژ مستقیم قرار داده و با متصل کردن سیم های ولت متر به پایه های کانکتور سنسور اکسیژن که به سیم های مشکی و خاکستری متصل می باشند، میزان ولتاژ تولید سنسور اکسیژن را می توان ملاحظه کرد. مقدار ولتاژ تولیدی حسگر اکسیژن چهارسیم باید بین صفر تا یک ولت و ۶ سیم بین صفر تا ۵/۴ ولت متغیر باشد و بخصوص با تغییر دور موتور کاملا متغیر باشد. در صورتی که با تغییر دور موتور، ولتاژ تولیدی سنسور اکسیژن ثابت باشد نشانه خرابی حسگر اکسیژن می باشد.

• آزمایش سنسور اکسیژن که روی خودرو نصب نشده است

برای انجام آزمون گرمکن و سلول سنسور اکسیژنی که روی خودرو نصب نشده است، می توان با استفاده از یک مشعل گاز اتانول آزمون های قبل را تکرار کرد. بدین ترتیب که در حالت سرد مقاومت گرمکن اندازه گیری می شود که باید حدود ۷ اهم باشد و با قرار گرفتن سنسور در معرض شعله مشعل مقاومت گرمکن سنسور اکسیژن باید به مرور افزایش یابد. برای آزمایش سلول سنسورهای اکسیژن نیز با قرار دادن سنسور در معرض احتراق ناشی از سوختن گاز اتانول و قراردادن سنسور در هوای محیط باید ولتاژ تولیدی سلول سنسور اکسیژن بین صفر تا یک ولت متغیر باشد. در صورت ثابت ماندن ولتاژ تولیدی سلول حسگر اکسیژن، نشانه خرابی سلول سنسور اکسیژن می باشد.

خرید سنسور اکسیژن

مراقبت از خودرو کار راحتی نیست به این دلیل که قطعات داخلی و لوازم یدکی آن با مرور زمان درگیر استهلاک و فرسودگی می­شوند. بنابراین خرید لوازم یدکی خودرو یکی از حساس ترین چالش هایی است که افراد می­توانند با آن رو­­به­رو شوند.

امروزه شاهد رشد واردات انواع قطعات یدکی خودرو و در نتیجه ورود بسیاری از محصولات متفرقه و تقلبی به بازار بوده ایم که علاوه بر نداشتن کیفیت مطلوب، باعث آسیب رساندن جدی به سیستم فنی خودرو می‌شوند.

بنابراین، تهیه محصولات معتبر با گارانتی و ضمانت اصالت از مهم ترین مواردی است که هنگام خرید کالا باید به آن توجه داشته باشیم. سنسور اکسیژن نیز از مواردی است که نمونه های تقلبی و متفرقه بسیاری در سطح بازار دارد و به قیمت های پایین تر و یا حتی در برخی موارد بالاتر از ارزش واقعی کیفیت ساخت آن به فروش می‌رسد.

بنبراین اگر :

1. قطعات یدکی مورد اعتماد و با کیفیت برای خودروی خود می­خواهید.
2. سلامت خودرو برای شما اهمیت بسیار بالایی دارد.
3. قیمت متناسب و معقول برای شما مهم است.
4. گارانتی و تضمین اصالت کالا برای شما اهمیت بالایی دارد.

فروشگاه لوازم یدکی ایمن یدک خودرو در این زمینه شما را یاری خواهد کرد. سلامت فیزیکی و کیفیت بالای محصولات ایمن یدک خودرو در کنار گارانتی معتبر و تضمین اصالت کالا از جمله ویژگی هایی است که این مرکز به مشتریان خود ارائه می­دهد.

مشتریان محترم می­توانند با دریافت مشاوره­ ی رایگان توسط کارشناسان مجرب ایمن یدک خودرو، علاوه بر حمایت از محصولات با کیفیت داخلی و تولید ملی، تجربه­ی خریدی مطمئن و به صرفه داشته باشند.

خرید خود را به راحتی از فروشگاه ما انجام دهید