استپر موتور یکی از قطعات موتور ماشین می باشد که با وجود کوچک بودن، وظایف بسیار مهمی برعهده دارد و اطلاع از دلایل و علائم خرابی استپر و همچنین شیوه نگهداری و تعمیر مناسب آن، امری حیاتی است.
خرابی یا عدم عملکرد صحیح این قطعه، لذت رانندگی را از شما سلب خواهد کرد. پس با مجله تخصصی همراه مکانیک همراه باشید تا در مقاله پیش رو با این قطعه مهم بیشتر آشنا شوید. در این مقاله قصد داریم راجع به استپر و علائم خرابی آن اطلاعاتی را ارائه دهیم.
به دلیل وجود این ابزار در قسمت ورودی دریچه گاز، امکان آلودگی و کثیف شدن آن با ذرات معلق و دوده روغن وجود دارد. آلودگی استپر، موجب اختلال در عملکرد آن میشود و باید برای تمیزکردن این قطعه اقدام کرد تا آسیب جدی به موتور وارد نشود.
اجزای استپر موتور
استپر نیز همانند هر قطعه الکترونیکی دیگر، از اجزای مختلفی تشکیل میشود که هماهنگی تک تک این اعضا در کنار هم، باعث عملکرد بی نقص این قطعه میشود. از جمله مهمترین اجزای تشکیل دهنده استپر موتور، میتوان به موتور الکتریکی، فنر نگهدارنده، بوش جداکننده، شفت استپر و کلاهک اشاره کرد.
نحوه عملکرد استپر موتور
استپر با حرکت رو به جلو و عقب، مقدار ورودی هوا را کنترل میکند که این حرکت، به واسطه 4 ترانزیستور کنترل میشود.
وظایف استپر موتور
همان طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد، مهمترین وظیفه این قطعه، روشن نگهداشتن خودرو در دور های آرام است؛ ولی استپر، نقش های دیگری نیز بر عهده دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
ازجمله وظایف استپر موتور خودرو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* استپر هنگام سرد بودن موتور، نقش ساسات را ایفا میکند؛ به این معنی که زمانی که موتور سرد است، با تنظیم سوزن، ماشین با اولین استارت روشن میشود.
* در زمان تعویض دندهها، این قطعه سرعت ماشین را تنظیم میکند. وقتی که راننده موقع تعویض دنده پای خود را از روی پدال گاز بر میدارد، استپر با جلوگیری از بسته شدن سریع مسیر هوا، سرعت را تنظیم میکند. شایان ذکر است که این موضوع در مواقعی نیز که راننده پای خود را بهصورت ناگهانی از روی پدال ترمز بردارد، رخ میدهد.
علائم خرابی استپر موتور:
مهم ترین وظیفه استپر، جلوگیری از خاموش شدن خودرو در دورهای پایین است؛ بهعبارتی، سرعت موتور در دورهای پایین توسط این قطعه تنظیم میشود؛ لذا خرابی آن در دورهای پایین، قابل تشخیص است و اغلب هنگام درجا کارکردن موتور، دور موتور پایدار نیست و مدام تغییر میکند.
شست و شو استپر:
بعضی از نشانه هایی که در بالا عنوان شد، به دلیل کثیفی قطعه استپر رخ میدهد که بدون مراجعه به مکانیکی میتوانید آن را تمیز کنید.
* خودرو را خاموش کنید و اجازه دهید که موتور به اندازه کافی خنک شود.
* محل استپر را شناسایی کنید. برای این کار، از راهنمای خودرو کمک بگیرید.
* پیچهای مربوطه را باز کنید و سیمها و سایر اتصالات را از موتور جدا سازید.
* قطعه استپر را بهدقت بشویید. برای این کار، میتوانید از گازوئیل یا اسپری انژکتور استفاده کنید.
شایعترین علامت خرابی استپر چیست؟
اغلب هنگام درجا کار کردن موتور، دور موتور پایدار نبوده و مدام تغییر میکند.
آیا کثیف بودن استپر دلیلی برای خراب بودن آن است؟
بله برخی از علائم خرابی استپر به دلیل کثیفی این قطعه رخ میدهد. تمیز کردن آن کار چندان مشکلی نبوده و شما به تنهایی و بدون مراجعه به مکانیکی نیز میتوانید آن را تمیز کنید که در این مقاله به آن پرداختیم.
نشانه های خرابی استپر موتور چیست ؟
1.نامنظم بودن دور آرام موتور:
استپر موتور برای تنظیم دور موتور در سرعت ثابت برنامه ریزی شده است ؛ زمانی که این قطعه خراب شود ، رمانی که خودرو در حالت درجا کار می کند سرعت ماشین در دور آرام به ناگهانی و غیر طبیعی بالا و پایین می رود . از این رو ناـ منظم بودن دور آرام موتور یکی از نشانه های خرابی استپر موتور می باشد .
2. روشن شدن چراغ چک خودرو:
از دیگر نشانه های خرابی اسپر موتور ، می توان به روشن شدن چراغ چک ماشین اشاره کرد ، زمانی که مشکلی در این قطعه وجود داشته باشد ، چراع چک به راننده هشدار می دهد .
3. خاموش موتور ، از نشانه های خرابی استپر موتور:
یکی از جدی ترین علائم خرابی استپر موتور ، خاموش شدن موتور در زمان کارکرد خودرو در حالت درجا می باشد؛ این اتفاق زمانی می افتد که هوا به اندازه کافی به موتور نمی رسد و استپر به آخرین مرحله خود رسیده است . در برخی موارد حتی ممکن است در جا کار نکند و به محض روشن شدن ، متوقف شود .
4. خاموش شدن موتور ، هنگام کارکرد اضافی:
گاهی ممکن است موتور زمانی که عملکرد مضاعف از آن بخواهیم خاموش شود ، مثلا ممکن است زمانی که کولر و یا بخاری را روشن می کنیم بلافاصله موتور خاموش شود ، در این وضعیت ممکن است احساس کنید فرمان به یک سمت کشیده می شود .
چرا استپر موتور خراب می شود ؟
عملکرد استپر موتور توسط ECM تنظیم می شود. این موتور پالس هایی به نام “steps” را فراهم می کند که امکان تغییر زاویه انحراف دریچه گاز را فراهم می کند. ECM با استفاده از سنسور دمای مایع خنککننده، سنسور موقعیت میل لنگ و مقدار فشار مطلق منیفولد (MAP) در منیفولد مکش ، اطلاعاتی را که به موتور ارسال میشود، میبیند.که بر روی اطلاعات مربوط به: دمای موتور، RPM و فشار تمرکز می کند.
اما در وسایل نقلیه جدید ، تمیز کردن و روغن کاری بیشتر موتور نتیجه مطلوب را تضمین نمی کند. ممکن است پس از انجام این مراحل موتور شروع به کار کند اما برد آن بسیار کم باشد.
خرابی استپر موتور نیز می تواند ناشی از قطعات الکتریکی باشد. به عنوان مثال سوختگی دوشاخه یا یکی از درایور ها جایگزینی این عناصر در شرایط امروزی باعث صرفه جویی بسیار ناچیزی بدون ارائه هیچ تضمینی برای موفقیت می شود که اکثر مکانیک ها چنین راه حل هایی را رد می کنند. بنابراین، موثرترین کار تعویض موتور با موتور جدید است به این دلیل است که قیمت موتورهای پله ای در بازار پس از فروش زیاد بالا نیست.
رایج ترین خرابی های استپر موتور:
راه حل : از انجام هرگونه سرویس به استپر موتور ، درایور یا کنترلر در هنگام روشن بودن برق بخصوص در مورد اتصالات موتور خودداری کنید. این احتیاط هم برای راننده و هم برای تکنسین نصب کننده ضروری است.
2_ مشکل : استپر موتور دارای سیم پیچ کوتاه یا اتصال کوتاه به جعبه موتور است.
راه حل : به احتمال زیاد شما یک استپر موتور معیوب دارید سعی نکنید موتورها را تعمیر کنید. باز کردن قطعه ممکن است باعث شود موتور مغناطیس خود را از دست بدهد و باعث عملکرد ضعیف شود. باز کردن قاب استپر موتور نیز گارانتی شما را باطل می کند. سیم پیچ موتور را می توان با اهم متر تست کرد.
3_ مشکل : استپر موتور درایور استپر را به عقب هدایت می کند.
راه حل : یک استپر موتور که توسط جریان برق می چرخد، یک ولتاژ EMF برگشتی روی درایور ایجاد می کند. سرعت های بالاتر سطوح ولتاژ بالاتری تولید می کند. اگر سرعت چرخش بیش از حد زیاد شود، این ولتاژ ممکن است به درایور آسیب برساند. این امر به ویژه زمانی خطرناک است که موتور در حالی که درایور هنوز روشن است به عقب هدایت شود هنگامی که ممکن است در معرض این پدیده باشید، توقف یا ترمز مکانیکی انجام دهید .
ازجمله وظایف استپر موتور خودرو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استوپر موتور کار ساسات را نیز انجام میدهد.وقتی که ماشین سرد است سوزن آن طوری تنظیم میشود که خودرو با اولین استارت روشن شود. کار دیگر استوپر موتور، تنظیم هوای مورد مصرف سیلندرها در زمان رها کردن گاز است.
- یکی دیگر از وظایف استوپر، تنظیم سوخت و هوا در دور پایین است. منظور از دورهای پایین در خودرو، معمولا بین 900 تا 1100 دور در دقیقه است. زمانیکه خودرو در حال پارک است و موتور خودرو به صورت درجا و نرمال کار میکند، تنظیم سوخت و هوای ورودی توسط این قطعه انجام میشود.
- در زمان تعویض دندهها، این قطعه سرعت خودرو را تنظیم میکند. وقتی که راننده هنگام تعویض دنده پای خود را از روی پدال گاز برمیدارد، این قطعه با جلوگیری از بستهشدن سریع مسیر هوا، سرعت را تنظیم میکند. شایان ذکر است که این موضوع در مواقعی نیز که راننده پای خود را بهصورت ناگهانی از روی پدال ترمز بردارد، رخ میدهد.
این قطعه نیز همانند هر قطعه الکترونیکی دیگر، از اجزای گوناگونی تشکیل میشود که هماهنگی تکتک این اعضا در کنار هم، باعث عملکرد بینقص این قطعه میشود. ازجمله مهمترین اجزای تشکیل دهنده استپر موتور، میتوان به موتور الکتریکی، فنر نگهدارنده، بوش جداکننده، شفت استپر و کلاهک اشاره کرد.
استپر موتور خودور چگونه کار میکند؟
استپر با حرکت رو به جلو و عقب، مقدار ورودی هوا را کنترل میکند که این حرکت، بهواسطه 4 ترانزیستور کنترل میشود.
سوالات متداول استپر موتور؟
اگر در رابطه با قطعه سوال دارید از قسمت کامنتها با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.
شایعترین علامت خرابی استپر چیست؟
اغلب هنگام درجا کار کردن موتور، دور موتور پایدار نبوده و مدام تغییر میکند.
آیا کثیف بودن دلیلی برای خراب بودن آن است؟
بله برخی از علائم خرابی قطعه به دلیل کثیفی این قطعه رخ میدهد. تمیز کردن آن کار چندان پیچیدهای نبوده و شما بهتنهایی و بدون مراجعه به مکانیکی نیز میتوانید آن را تمیز کنید که در این مقاله به آن پرداختیم.خودروهایی که کارکرد بیشتری دارند، می بایست عملکرد این قطعه را سالی یک بار بررسی کرده و در صورت نیاز، آن را تعویض کنند.
موتور در معرض پاشش سوخت و هواست؛ بنابراین جرم می گیرد و تمیز کردن آن، کاری ضروری و در عین حال با حساسیت بالاست. نکات زیر، به شما کمک می کند.این کار را با روشی اصولی و بی خطر انجام دهید:
قبل از هر کاری باید باتری را جدا کنید تا خودرو برق نداشته باشد شاید تعجب کنید، اما تعمیر کاران زیادی برای تمیز کردن این قطعه از بنزین استفاده می کنند. استفاده از مواد شیمیایی قوی ای مثل بنزین برای تمیز کاری باعث کاهش عمر این قطعه می شود.
اسپری های مخصوصی برای این کار وجود دارد که ترکیبات آنها باعث خوردگی قطعه نمی شود و به دلیل اسپری شدن، همه منافذ موتور را به خوبی تمیز می کند. البته ناگفته نماند نباید با چشم یا پوست بدن، تماس داشته باشد.
سه تا پنج بار سوئیچ را باز کنید (در خودروهای مختلف، متفاوت است) حدودا دو ثانیه صبر کنید و سپس سوئیچ را ببندید.این کار برای هماهنگی موتور با کامپیوتر مرکزی خودرو است.
قطعه استپر خودروی شما برقی است یا مکانیکی؟
می دانستید که در سرویس های دوره ای خودروی تان، باید این قطعه را هم بررسی کنید؟ برای ما بنویسید، آیا تا به حال، موتور خودروی خود را تمیز کرده اید؟ اگر نکته یا تجربه ی خاصی در خصوص آن دارید، لطفا برای توربومگ و خوانندگانش بنویسید.
